ZİHİN YETERSİZLİĞİ OLAN BİREYLER İÇİN İŞ VE MESLEK EĞİTİMİ

Prof. Dr. Atilla Cavkaytar

Tahir Mete Artar

Özel gereksinimi olan bireyler içerisinde istihdam edilme açısından en dezavantajlı grup zihin ve gelişim yetersizlikleri olan bireylerdir. Toplumda yaşayan tüm bireyler gibi bu bireylerin de okulöncesi dönemden yetişkinlik dönemine kadar bağımsız yaşam becerilerini edinmesi hedeflenmelidir. Çünkü ancak bağımsız yaşam becerilerinin edinilmesiyle birey iş ve meslek yaşamına hazırlanabilecektir. Bu amaçla bireylere istihdam edilebilirlik becerilerinin kazandırılması gerekmektedir. Bireyin okul döneminde bu becerileri yeterince yerine getirememesi yetişkinlik döneminde istihdam edilebilme olasılığını düşürmektedir. Bunu önlemek amacıyla iş ve meslek eğitimi uygulamalarına yer verilmektedir. Ancak okul öncesi dönemden başlayarak istihdama kadar olan süreçte bu bireylerin nitelikli iş ve meslek eğitimi alabilmeleri için, bağımsız yaşam becerilerini de kapsayan yaşam boyu kariyer eğitimi uygulamalarına gereksinim bulunmaktadır. 

Bu kitapta zihin ve gelişim yetersizlikleri olan bireylerin yetişkinlik dönemi özelliklerinden çalışma yaşamında gereksinim duyacakları konulara kadar pek çok konuya yer verilmiştir. Kitabın birinci bölümünde zihin yetersizliği olan yetişkinler ve özellikleri; ikinci bölümde başarılı bir yetişkinlik dönemine hazırlanmanın ipuçları konuya giriş niteliğinde açıklanmıştır. Üçüncü bölümde mesleki eğitime ilişkin temel kavramlar üzerinde durulmuş; dördüncü ve beşinci bölümlerde okul dönemi ve okul sonrası dönemde mesleki eğitim olanakları incelenmiştir. Altıncı bölüm ise kariyer eğitimi konusuna ayrılmıştır. Kitabımızın yedinci ve sekizinci bölümlerinde istihdam modelleri ile istihdam edilebilirlik becerileri üzerinde durulmuştur. Dokuzuncu bölümde istihdam edildikten sonra çalışma yaşamı konusu incelenmiştir. Onuncu ve son bölümde ise örnek bir mesleki eğitim uygulamasının kuruluş ve işleyişi açıklanmıştır.

Özel eğitim konusunun yaşam boyu eğitim olarak kabul edilmesi bu kitabın önemli bir gerekçesidir. Zihin ve gelişim yetersizlikleri olan gençler ve yetişkinlere sağlanacak olanaklarla onların da yaşamda bağımsız bireyler olarak yer alabilecekleri pek çok araştırma sonucunda ortaya konmuştur. Özellikle her alanda önemi özellikle vurgulanan SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK konusu, bu kitapta da en çok üzerinde durulan konu olmuştur. Sonuç olarak bu kitapta yer alan açıklamaların, uygulamaların ve araştırma sonuçlarının ilgililer tarafından kullanılmasıyla birlikte anne babaların çocukları duydukları "Bizden sonra ne olacak?” kaygısını azaltacağı umulmaktadır. Özel gereksinimi olan çocuklara hizmet veren öncelikle anne babalar olmak üzere tüm ilgililere saygılarla…

Ekim 2019, Eskişehir

Prof. Dr. Atilla Cavkaytar

Tahir Mete Artar