YAŞAM BOYU GELİŞİM

Psikoloji, davranışı ve zihni inceleyen bilim dalıdır. Bu hem popüler hem de bir nebze indirgeme içeren bir tanımdır, ancak psikoloji disiplininin en temel bütünleştirici ilkelerinden biri davranışa odaklanmasıdır.

Duygu, biliş ve motivasyon kritik ve önemli olmakla birlikte, çoğu zaman en iyi davranışla olan bağlantıları aracılığıyla anlaşılır ve anlamlı hale getirilmektedirler. Psikoloji amprisizme dayalıdır. Doğru gibi görünen bir şeyin doğru olmayabileceği ve doğru olup olmadığını tespit etmeye çalışmak gerektiği fikri hareket noktasıdır. Yanlışlanabilir hipotezleri test eden ve

davranışların çoğunu (ama asla hepsini değil) açıklayan ampirik araştırma fikri -bir bilim olarak psikoloji fikri- kritiktir ve psikolojiyi diğer disiplinlerden ayırmaya yardımcı olmuştur.

Fizyoloji, sinirbilim, yapay zeka, sosyoloji, antropoloji, felsefe ve beşeri bilimlerin diğer bileşenleri dâhil olmak üzere çeşitli alanları kapsamaktadır. Psikoloji, Almanya’da bağımsız bir bilimsel disiplin olarak geliştiği 1870’lere kadar felsefe alanının bir dalı olarak görülmüştür. Psikoloji alanının bir bilim haline gelmesine 1876 yılında Almanya’da Leipzig Üniversitesi’nde

kurduğu psikoloji laboratuarı ile Wilhelm Wundt ön ayak olmuştur. Psikoloji biliminin uzun bir geçmişi olmasına karşın kısa bir tarihi bulunmaktadır. Kurulan laboratuvar sayesinde bilimsel incelemelerin ve deneylerin yapılıyor olması psikoloji biliminin tarihini başlatmıştır diyebiliriz.

Almanya’da psikolojinin bağımsız bir bilimsel disiplin haline gelmesi esnasında, Amerika’da Darwin’in teorisinden yola çıkılarak zihnin ve organizmanın çevreye uyum sağlama becerisini temel alan İşlevselcilik okulu kurulmuştur. Amerika’daki düşünce yapısı, ekonomik durum ve kültürel koşulların etkisi ile bu bilim hızlı bir şekilde gelişme imkânı bulmuştur.

1920’lere gelindiğinde John Watson psikolojinin örtük davranışları değil gözlemlenebilen davranışları incelemesi gerektiğini savunarak Davranışçılık okulunu kurmuştur. Bu okulun Amerika’da kabul görmesi hızla gelişmesini sağlamış olsa da özgür iradeyi hiçe sayması davranışçılığın etkisinin azalmasına sebep olmuştur. Psikolojide önemli kuramcılardan bir

tanesi şüphesiz ki Freud ve psikanaliz kuramıdır. 20. yüzyılda insanlık tarihini değiştiren üç önemli devrim olmuştur. Copernicus’un dünyanın evrenin merkezinde olmadığı, güneş etrafında dönen pek çok gezegenden biri olduğu bilgisi, ikincisi Darwin’in insanın ayrıcalıklı olmadığını savunduğu evrim teorisi ve üçüncüsü de Freud’un hayatımızın bilinçdışı süreçler tarafından kontrol edildiğini savunan görüşüdür. Bilinçdışı kavramı ilk olarak Freud tarafından kullanılmasa da genişletilerek popüler hale gelmesi Freud aracılığıyla olmuştur. Psikoloji bilimi yeni bir bilim olsa da çok hızlı gelişimler kaydeden ve her geçen gün hakkında artarak araştırmalar yapılan dinamik bir bilimdir. Dolayısıyla tarihi tamamlanmamış ve kendini yenileyen bir bilim alanıdır.

Bu bağlamda; psikoloji seti olarak tasarlanan kitap dizimizde psikoloji biliminin dinamik sürecini devam ettirmesini temenni ederek, psikolojinin alt alanlarından birçoğuna kitap dizimizde yer vermeye çalışarak bir dizi seri oluşturduk.

Psikoloji setinde yer alan kitaplar; lisans eğitiminde gerekli bilimsel ve akademik çalışmaları aktarmayı hedefleyerek hazırlanmıştır. Yalnızca psikoloji öğrencilerinin değil, bu alan ile ilgili bilgi sahibi olmak isteyen okuyuculara da hitap edecek şekilde yalın bir dil ile yazılmaya özen gösterilmiştir.

Eğiten Kitap Yayıncılık tarafından, ülkemizin farklı üniversitelerinden yüzü aşkın öğretim elemanı tarafından emek ve özveri ile hazırlanan 21 kitaplık psikoloji setinin yararlı olması dileğiyle...

Nurhan Naz - Mahmut Yılmaz

Psikoloji Seti Dizi Editörleri