Yaratıcı ve Farklı Düşünmeye Giden Yol: SCAMPER

ÖNSÖZ

SCAMPER ile tanışmam 2000 yılında "Öğretimde yaratıcı etkinlikler” isimli

yüksek lisans dersimin içeriğini hazırlarken gerçekleşti. Öğrencilerimle

SCAMPER çalışmak çok heyecan vericiydi. Bu heyecan beni "SCAMPER sorularını

hangi düzeyde nasıl kullanabiliriz?” "Öğretim programlarının içerisinde

bu sorularla ilgili etkinlikler nasıl yer alabilir” soruları ile karşı karşıya bıraktı.

İlk önce SCAMPER soru ve etkinliklerini oluşturmakla ve bu soruları öğrencilere

uygulamakla işe başladım. Bu süreçte Özel Gelişim Anaokulu ve Çizgi

Film Çocukevi öğretmenleri ve çocukları ile hangi SCAMPER sorularının

öğretimde kullanılabileceğini çalışmaya başladık. Onlardan aldığım her dönüt

SCAMPER soru ve etkinliklerinin okulöncesi ve diğer eğitim düzeylerinde

kullanılmasında önemli bir kaynak oldu. Onlara bu süreçte bana verdikleri

destek için tekrar teşekkür ediyorum. Onlarda benim gibi SCAMPER soru ve

etkinliklerinin gücüne inandı.

SCAMPER sorularının bu ilk denemelerinden sonra bu konu ile ilgili 2 tane

makale ve bir etkinlik kitabı yazdım. Bu makaleler ve kitap ile SCAMPER soru

ve etkinlikleri tüm ülkemize yayılmaya başladı. Özellikle Kök Yayıncılıktan çıkan

Yaratıcılığı Geliştirme serisi ve içinde yer alan SCAMPER kitabı çok sevildi.

Kök Yayıncılığın sahibi Sevgili Celal Musaoğlu bu dönemde SCAMPER ve

yaratıcı etkinliklerin birçok farklı illerde çalışan eğitimcilere ulaşmasında çok

büyük destek oldu. Yayınevinin bu desteği ile birçok ilde SCAMPER ve yaratıcılığı

anlatan konferanslar, seminerler, eğitimler verdim ve uygulamalarını

yaptım. Bu süreçte pek çok eğitimci SCAMPER ile tanıştı. Kök Yayıncılığa ve

sevgili Celal Musaoğlu’na bana ve kitaplarıma verdiği destek için tekrar teşekkür

ediyorum.

Günümüze baktığımızda SCAMPER artık pek çok eğitim kurumu ve eğitimciler

tarafından kullanılıyor ve üzerinde araştırmalar yapılıyor. Bununla birlikte

halen bu konuya ilgi duyan pek çok eğitimci SCAMPER ile ilgili eğitim almak

veya kaynaklarımı ulaşmak ve kullanmak için benimle iletişime geçiyor. Onlardan

aldığım geribildirimler beni bir kere daha bu konu ile ilgili yayın yapmaya

teşvik etti. Ama bu kitabım biraz daha farklı olmalıydı. Okulöncesinden yükseköğretime

kadar her düzeyde kullanılmalı, öğretmen ve öğretmen adayları

için önemli bir kaynak olmalı ve üstün zekalı/yetenekli öğrencilerin eğitiminde

önemli bir araç olarak yer almalıydı.

Michalko (2000) SCAMPER’ın felsefesini: ”Her fikir varolan başka bir fikirden doğar” diyerek açıklamıştır. Bir başka deyişle, varolan her fikir yeni fikirlerin oluşturulmasında önemli bir kaynaktır. "SCAMPER’in bu felsefesi elinizdeki kitabın temel kaynağı olmuştur. İnternette gördüğüm görseller, okuduğum yayınlar, elime aldığım eşyalar/nesneler, çalıştığım çocuk, öğretmen ve öğrencilerimin söyledikleri/yaptıkları bu kitapta hazırladığım etkinliklerin ilham kaynağıdır.

Bu kitabın hazırlanması yaklaşık iki yılımı aldı. Çünkü hazırladığım yeni SCAMPER etkinliklerini bu kitaba koymadan önce uygulanabilirliğini görmek istedim. Bu nedenle yeni çalışmalarımı uygun olan derslerimde ve pek çok kurumda uyguladım. Bana bu desteği veren Gelişim Koleji ve Gelişim Anaokullarına, Çizgi Film Çocukevlerine, Aydın Lider Okullarına, Antalya Mutlu Dahiler Anaokulu ve Çocuk Kulübüne, Denizli Lider Çocuklar Anaokuluna ve tüm öğrencilerime tekrar teşekkür ediyorum. Verdiğiniz her geri bildirim bu kitabı ve etkinliklerini daha da güçlendirdi.

Bu kitap SCAMPER felsefesinden yola çıkarak başka yeni SCAMPER kitaplarının oluşmasına da olanak yarattı. Onun hazırlıkları da bir taraftan devam etmektedir. Çünkü SCAMPER her eğitim düzeyinde yer alan farklı alanlardaki öğretimin geliştirilmesinde önemli bir stratejidir. Bu strateji dünyanın pek çok ülkesinde endüstriyel tasarım, teknolojik tasarım, pazarlama, reklam, sanat, moda, eğitim vb alanlarında kullanılmaya devam etmektedir. SCAMPER hayatımızın her alanında bizimle birlikte sadece biraz daha dikkatli bakmamız gerekmektedir. Kullandığımız pek çok araçta, okuduğumuz kitaplarda, izlediğimiz film ve reklamlarda, giydiğimiz giysilerde SCAMPER izleri vardır. Bu kitap bizim bu izleri daha rahat görmemizi sağlayacaktır. Aynı zamanda iyi bir SCAMPER kullanıcısı olmamızı da destekleyecektir.

SCAMPER kullanmak farklı ve yaratıcı düşünmeye açılan önemli bir kapıdır. Bu kapı ne kadar çok kullanılırsa doğal olarak elde edilecek kazanç çok daha fazla olacaktır. Bu nedenle kitabımızda 100’den fazla etkinlik ve uygulamalar yer almaktadır. Her bir etkinlik farklı ve yaratıcı düşünmek adına çok önemlidir. Alışılmadık farklı soru ve etkinlikler her zaman ilgi çekicidir. Bu etkinlikleri, uygulama önerilerini de dikkate alarak sıkılmadan uygulamanız en büyük arzumdur. Bu çalışmaları hazırlarken ben çok heyecanlandım ve eğlendim. Aynı duyguları sizlerin de yaşamasını isterim.

Önsöz yazarken kimlere ve onlara nasıl teşekkür etmeliyim diye çok düşündüm. Hiç kimseyi bu arada atlamak istemiyorum. Ama bir baktım ki pek çok kişi ve kurum yerlerini almış ve en uygun yerlerde ben onlara minnettarlığımı sunmuşum. Ama daha yazmadıklarım da var Kızım Selen Duru, eşim Talip, annem Emir Ayşe Yıldız ve adlarını sayamadığım canım arkadaşlarım, sabırla beni destekleyip, coşkuyla daima yanımda oldular. Onlarla geçirecevii

ğim zamanları bu kitabı yazmak için ara sıra çalmak zorunda kaldım. Biriciğim,canım kızım Selen cizgilerin ve SCAMPER icin yaptıkların adına teşekkur ediyorum. Hayallerin hep gercek olsun. Ve babam Huseyin Yıldız gücün ve desteğin hep içimde.

Bu kitabın hayallerinin peşinde koşan, yaratıcı ve farklı düşünmek isteyen herkese faydalı olması dileğiyle..

Prof. Dr. Vesile Yıldız Demirtaş