BİLİŞSEL DAVRANIŞÇI TERAPİLERDE EV ÖDEVLERİ “Sorumluluk Alma Vakti”

 

Dr. Kahraman GÜLER

Uzm. Klinik Psi. Mahmut YILMAZ

Psikoterapi, etkileri terapist ile danışan/hasta arasındaki terapötik ilişkiye bağlı olan tedavi süreç ve yöntemlerini içerir. Terapötik ilişki katılım gerektirir, bu da danışanın değişime yönelik aktif adımlar attığı hissiyle de alakalıdır. Seans içi terapötik çalışmayı seanslar arası aktivite yoluyla genelleştirme sürecinin psikoterapide uzun bir geçmişi vardır. Bu çalışma, ev ödevlerinin psikoterapi uygulamasına nasıl entegre edileceğine ve ev ödevi uyumu sorunlarının aşılmasına, etkili ödev uygulamaları tasarlamanın mihenk noktalarına odaklanmıştır. Genel olarak konuşursak, ev ödevi, bir danışan tarafından terapötik hedeflere ulaşmak için genellikle terapistle işbirliği içinde gerçekleştirilen herhangi bir sayıda seans içi ve seans arası aktiviteyi kapsamaktadır.

Ev ödevleri danışanlara, terapi seanslarında tartışılan içgörüleri veya başa çıkma davranışlarını uygulama ve değerlendirme fırsatı vermektedir. Ev ödevi uygulamaları genellikle çeşitli konularda farkındalığını, danışanın sadece değişim hakkında konuşmaktan ziyade değişiklik yaparak takip etme beklentisini arttırır. Ev ödevi ayrıca danışanların yeni davranışları denemesine izin vererek bu deneyimleri işlemek için bir sonraki oturuma geri getirir. Ev ödevi terapi seansında işlenirken danışanın düşüncelerinde, duygularında veya davranışlarında değişiklikler yapılabilir. Yurtdışında Terapötik Ev Ödevi Planlayıcısı kitaplarının çeşitliliği (Yetişkinler İçin Kısa Süreli Terapi Ödevlerinden Ergen, Çocuk, Çiftler, Grup, Aile, Bağımlılıklar, Boşanma Yas, Çalışan Yardımı ve Okul Danışmanlığı/Okul Sosyal Hizmet Ödev Planlayıcıları)

oldukça geniştir. Bu kitapların her biri tek başına veya eşlik eden Tedavi Planlayıcı ile birlikte kullanılabilmekte ya da tek başına da ödev uygulamalarında kullanılmaktadır.

Ülkemizde spesifik sorunlarla ve kategorilerle örneğin çocuk ve ergenler (akran zorbalığı, evlat edinme, öfke yönetimi, kayıp ve yas süreci, boşanma, DEHB, davranım bozuklukları vb.) ile çalışırken ya da klinik problemlere özgü (Depresyon, yeme bozuklukları, cinsel istismar, DEHB, Borderline Kişilik Bozukluğu, Obsesif Kompulsif Bozukluk, Anksiyete Bozuklukları vb.) ev ödevi planlayıcısı kitaplara gereksinim bulunmaktadır. 

Bu çalışmanın Türkçede terapötik ev ödevi planlayıcısı çalışmalarına gereksinimi de görünür kılmasını ve bu doğrultuda yayınlara vesile olmasını umuyoruz.