ÖZEL EĞİTİMDE MATEMATİK

Matematik deyince insanların aklına ilk gelen sadece sayılar ve cebirsel işlemlerdir. Oysaki matematik yaşamımızın her alanında karşımıza çıkan, günlük hayatımızda sıklıkla kullandığımız becerileri de içine alan büyük bir yapıdır. Bu yapıda matematiğin en temel amacı ise öğrencilere günlük yaşamda karşılaştığı problemleri çözmek için gerekli olan düşünme biçimini kazandırmak ve onları bağımsız yaşama hazırlamaktır. Aynı zamanda öğrencileri günlük yaşama hazırlamada matematikte kazanılan beceriler en az öz-bakım, günlük yaşam, iletişim ve okuma yazma becerileri kadar önemlidir. Günlük yaşam içerisinde matematikteki temel becerilere sahip olmayı gerektiren pek çok beceriyi farkında olarak ya da olmadan kullanırız. Örneğin, alışveriş yaparken dört işlem, sayma, rakam okuma yazma; zamanı etkili bir biçimde kullanmak için ise rakamları, sayıları ayırt etme, sayma, saat okuma ve dört işlem becerilerinde hesaplama yapma gibi birçok temel matematik becerisini kullarınız. O halde bağımsız yaşama tam katılımı sağlamak için temel matematiğin kazanımı herkes için önemlidir. Özel gereksinimli öğrencilerin eğitiminde de en temel amaç onların bağımsız hayata tam katılımını sağlamak olduğuna göre, matematik özel gereksinimli öğrencileri günlük yaşama hazırlamada önemli bir araçtır.   Bu durum özel gereksinimli öğrencilere matematik öğretiminin de en önemli odak noktasıdır. Özel eğitimde matematik öğretiminden sorumlu öğretmenler, bu odak noktasının ne kadar çok farkında olursa, amaca ulaşmada izleyecekleri basamakları da o kadar iyi belirleyebilir. Bu nedenle kitabımızda öğrencilere kazandırılması gereken en temel matematik becerileri üzerinde durulmuştur. Bu doğrultuda kitabımızın hem genel eğitimde hem de özel eğitimde çalışan öğretmenlere ve öğretmen adaylarına temel matematik becerilerini kazandırmada iyi bir rehber olacağı düşünülmektedir. 

Kitap toplamda on dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde okul öncesi ve okul döneminde öğrencilere öğretilmesi gereken temel matematik becerilerinin neler olduğu, özel gereksinimli öğrencilerin matematik öğrenmede neden zorlandıkları ve özel gereksinimli öğrencilere etkili matematik öğretimi için ilkeler ve iyi bir planlamanın nasıl yapılacağı konuları üzerinde durulmuştur. İkinci bölümde hangi amaçlarla matematiğin değerlendirildiği açıklanmış ve matematiği değerlendirmede yararlanılan teknikler sırasıyla ele alınarak uygulama örneklerine yer verilmiştir. Üçüncü bölümden yedinci bölüme kadar sayı öncesi erken matematik becerileri ile başlanmış ve sırasıyla, sayı hissi, basamak değeri ve dört işlem becerilerine yer verilmiştir. Bu bölümlerde her bir temel beceri tanımlanmış, özel gereksinimli öğrencilerinin bu becerileri kazanımı destekleyecek çeşitli öneriler ve stratejiler üzerinde durulmuştur. Sekizinci bölümde ise temel işlemlerde akıcılığın geliştirilmesinde etkili planlama ve matematikte işlem akıcılığın geliştirilmesinde kullanılan yöntem ve stratejilere yer verilerek her birinde uygulama basamakları ayrı ayrı açıklanmış ve örnek süreçler sunulmuştur. Dokuzuncu bölümde problem çözme tanımlanmış, bilişsel temelli problem çözme modellerine ve özel gereksinimli olan öğrencilere yönelik problem çözme öğretiminde kullanılan yaklaşım ve yöntemleri örneklerle açıklanmıştır. Kitabın onuncu bölümünde ise görme yetersizliği, işitme yetersizliği, ağır ve çoklu yetersizlik türlerine ilişkin matematik öğretiminde yer verilen uyarlamalara değinilmiştir. Kitabın son dört bölümünde ise özel gereksinimli öğrencilere matematik becerilerinin kazandırılmasında yaygın bir biçimde kullanılan, etkililiği bilimsel çalışmalarla kanıtlanmış öğretim yöntemleri kısaca açıklanarak alanda çalışan öğretmen ve adaylarına uygulama adımlarını net bir şekilde göstermek amacıyla her birinde farklı farklı matematik becerileri için örnek öğretim planları sunulmuştur.   

Böyle bir kitap hazırlama isteğiyle aradığımda hiç tereddüt etmeden isteğimi kabul eden saygıdeğer yazar arkadaşlarım ve meslektaşlarım! Her birinize emekleriniz için ayrı ayrı teşekkür ederim. Kitabın hazırlanma sürecinde bilgilerinizi ve tecrübelerinizi tek tek bölümlere işlerken sizlerle çalışmak benim için ayrı bir zevk, heyecan ve gurur kaynağıydı; bir o kadar da öğreticiydi. Sevgiyle kalın…

Editör

Dr. Öğr. Üyesi Serpil ALPTEKİN